دارایی = بدهی + سرمایه
به حساب هایی که به سمت راست معادله حسابداری تعلق دارند، حساب هایی با ماهیت بدهکار می گویند. مثل موجودی نقد و بانک، حساب های دریافتنی، موجودی کالا، دارایی های ثابت، هزینه ها و بهای تمام شده. و به حساب هایی که متعلق به سمت چپ معادله حسابداری باشند، حساب با ماهیت بستانکار می گویند. مثل حساب های پرداختنی، تسهیلات، سرمایه، درآمد و فروش.
موسسات بازرگانی با فروش کالای خود درآمد کسب می کنند. که درآمد حاصله در حساب فروش یا فروش کالا ثبت می شود. و حساب فروش حسابی است که، معادل قیمت فروش کالاهایی که در طول دوره مالی به طور نقد یا نسیه به فروش می رسند، بستانکار می شود. حساب فروش ماهیت بستانکار داشته و با ثبت بستانکار افزایش می یابد. و با ثبت بدهکار کاهش می یابد.
حساب خرید حسابی است که بهای کالاهای خریداری شده در یک دوره مالی اعم از خرید نقد یا نسیه در آن ثبت می گردد. و در واقع با خرید کالا ثبت بدهکار میگردد. حساب خرید یک حساب با ماهیت بدهکار می باشد. که با ثبت بدهکار افزایش و با ثبت بستانکار کاهش خواهد یافت.
در مواردی ممکن است قبل از آن که هزینه ای اتفاق بیفتد وجه کل هزینه برای مدتی به طور یکجا پرداخت شود. مانند پرداخت اجاره 6 ماه آینده دفتر یا محل کار، و یا پرداخت حق بیمه یکساله ساختمان، که در این موارد چون هنوز هزینه ای اتفاق نیافتاده، مبلغ پرداختی را در حسابی تحت عنوان پیش پرداخت ثبت میکنیم. در زمانی که هزینه اتفاق افتاد. یعنی مدت آن سپری شد از این حساب خارج و به حساب هزینه سال منظور می شود. بنابراین حساب پیش پرداخت ماهیت بدهکار دارد. توجه داشته باشید که مانده حساب پیش پرداخت جزو دارایی های جاری و یک حساب دائمی است.
درآمد حاصل فروش کالا و یا خدمات به مشتریان است که، باعث افزایش سرمایه می شود. بنابراین ماهیت حساب درآمد همیشه بستانکار است و با ثبت بستانکار افزایش می یابد.