حسابداري توليدي چیست؟

حسابداری تولیدی به ارزیابی موجودی کالاها و هزینه های مرتبط با کالای فروخته شده گفته می شود. این ارزیابی از میزان هزینه ی مواد اولیه، هزینه ی کارهای انجام شده طی فرآیند ساخت کالا یا مواد اولیه و در پایان محاسبه بهای تمام شده‌ی ساخت کالا یا مواد اولیه است. که در پایان هر دوره ی مالی در ترازنامه ثبت می شود.

در حسابداری تولیدی هرگاه فرآیندی جهت ساخت یا تعمیر مواد اولیه و کالا صورت گیرد تولید نامیده می شود. حال این تولید می تواند تولید یک کالای ساخته شده ی کامل یا تولید مواد اولیه جهت تولیدات بعدی باشد.

مثال

در صنایع چوبی با استفاده از ماده ی اولیه چوب و اتصال این قطعات یک میز یا صندلی تولید می شود. که به این تولید، کالای ساخته شده می گوییم. ولی مثلا سنگ آهن که ماده ی اولیه ی ذوب آهن است. طی فرآیندی این سنگ آهن تبدیل به ورقه های آهنی می شود. این نیز یک تولید است منتها تولید ماده ی اولیه ی برای تولیدات بعدی.

در حسابداری تولیدی با توجه به رویدادهای مالی انجام شده نشان می دهد که تولید صورت گرفته است. و باید از حساب کالای در جریان ساخت استفاده شود. لذا هزینه ی مواد اولیه، هزینه ی دستمزد و سربار ساخت و همچنین هزینه ی کالای در جریان ساخت در اول دوره بدهکار منظور می گردد. اگر کالا به شکل کامل ساخته شده باشد. و به انبار برود عملیات حسابداری کالای ساخته شده به این شکل درج می شود.

حساب کالای ساخته شده (بدهکار)

حساب کالای در جریان ساخت (بستانکار)

و به عنوان موجودی کالای اول دوره ثبت می گردد. در صورت فروش این کالا، بهای تمام شده ی کالای فروش رفته به حساب آمده و بستانکار می شود.

تعیین بهای تمام شده ی کالا یا مواد اولیه ساخته شده

برای تعیین بهای تمام شده ی کالا یا مواد اولیه ساخته شده(تولید شده) نیاز به محاسبه ی فعالیت های انجام شده داریم. که عبارتند از :

هزینه ی مستقیم (هزینه ی مواد اولیه ).
هزینه ی سربار (شامل هزینه های غیر مستقیم، هزینه ی سوخت و انرژی و غیره
هزینه ی دستمزد (حقوق و دستمزد کارگران و مدیران تولید).